افسردگی وراههای پیشگیری آن
همه دردوره هایی از عمر افسردگی را تجربه می کنند. این احساسات معمولا به دنبال فقدان یا ناکامی ایجاد می شود ودرشرایط طبیعی پس از چند ساعت یا چند روز از بین می رود .افسردگی یکی از مهمترین بیماریهای ناتوان کننده است که امروزه تعداد زیادی از مردم دچارآن شده اند . این بیماری توانایی فرد را درعملکرد ، تفکر واحساس تحت تأثیر قرارمی دهد ویک مشکل عاطفی خاص است که با اندوه ، یأس وناامیدی فراگیر مشخص می گردد .فرد افسرده اغلب لذت بردن از زندگی را مشکل می یابد ، احساس تنهایی شدیدی می کند وبرای درگیرشدن درفعالیتهای روزمره زندگی از نیرویی کم برخوردار است .بسیاری از مردم دردوره هایی از زندگی خود نسبت به رویدادهای زندگی احساس دلسردی می کنند ، ولی افسردگی واقعی ، عمیق تروطولانی تر است وکل وجود شخص را تحت تأثیر قرار می دهد . آمارها نشان می دهد که از هرپنج زن ومرد یک نفر درطول زندگی خود بیماری افسردگی را تجربه خواهد کرد .
افسردگی چیست ؟
افسردگی حالت خلقی مداوم وپایداری است که می تواند ابعاد مختلف زندگی فرد را دربرگیرد وبا احساس بی ارزشی، گناه افراطی ، تنهایی ، اندوه ،ناامیدی وتردید درکفایت خود مشخص می گردد .افراد افسرده ممکن است نوسانهای خلقی شدیدی را تجربه نمایند با از فعالیتهاوروابط اجتماعی کناره گیری کنند . افسردگی یک بیماری است ؟ افسردگی یک بیماری طبی مانند بیماریهای دیگر از قبیل زخم معده وفشارخون بالاست که اگر چه علایم عمومی آن دربیماران شبیه به هم است اما جزئیات این علایم درافراد مختلف متفاوت است .بیماری افسردگی را نبایستی با احساس گذرای بی حوصلگی – که ممکن است درواکنش به شکست یا واقعه ای ناخوشایند ایجاد شود –یا اندوه – که متعاقب از دست دادن عزیزان درفرد پدید می آید – اشتباه گرفت .
علل بیماری افسردگی
بیماری افسردگی دراثرچندیی علت مرتبط باهم ایجادمی شود .تغییرات شیمیایی ایجاد شده درمغز واختلال درهدایت پیامهای عصبی ، فقدان های قابل توجه ، انتظارات غیرواقع گرایانه ، یأس ، عدم توانایی درکنترل برمحیط وتفکر منفی از جمله عوامل افسردگی است .
افسردگی بیشتر درچه سنینی دیده می شود ؟
اگر چه سن معمول شروع افسردگی میانسالی است ؛ اما این بیماری درهرسنی از کودگی ، نوجوانی یا سالمندی ممکن است دیده شود .
آیا افسردگی بیماری قرن بیستم است ؟
واقعیت این است که افسردگی از قرنها پیش برای بشربه عنوان یک بیماری شناخته شده بود .بقراط وبوعلی سینا درقرنهای گذشته این بیماری را شرح داده اند .اما درهه هاهی اخیر با پیشرفت علم پزشکی ودرمان بسیاری از بیماریهای جسمی وافزایش توجه عموم مردم به مسائل بهداشت روانی ، افسردگی نمود بیشتری پیداکرده است .
علایم بیماری افسردگی
شکل تظاهر این بیماری درافراد مختلف بسیار متنوع ومتفاوت است وممکن است بانشانه یا ترکیبی از نشانه های ذیل زندگی شخص را تحت تأثرقراردهد :
1-نشانه های عاطفی مانند غمگین بودن ، احساس گناه ، نوسانات خلقی ، ناامیدی بیش از حد ، اضطراب ، خشم ، درماندگی و…
2-نشانه های جسمانی مانند خواب بیش از حد زیاد یا کم ، خوردن افراطی یا بی اشتهایی ، یبوست ، کاهش یا افزایش وزن ، چرخه های نامنظم قاعدگی و…
3-نشانه های رفتاری مانند گریه های بدون دلیل واضح ،کناره گیری از سایر مردم وموقعیت های جدید ، بسادگی دستخوش خشم شدن ، فقدان انگیزه جهت پیگیری اهداف .
4-افکار وادراکات خود تخریب گرانه شامل احساس بازنده بودن ، انتقاد مکرر از خود ، احساس درماندگی ونا امیدی ، سرزش خود به خاطر اتفاقات ناخوشایند ، بدبینی نسبت به آینده، آیا افسردگی نشان دهندة ضعف شخصی است ؟ متأسفانه برخی ازمردم افسردگی را ناشی از ضعف قدرت اراده می دانند وبه این ترتیب سعی می کنند آن را با تقویت اراده برطرف کنند ، اما از آنجا که بیماری افسردگی نه بطور ارادی ایجاد ونه بصورت ارادی رفع می شود ، خود این مطلب ممکن است برای بیمار نا امید کننده باشد .افسردگی ، نشانة ضعف شخصی نیست وبدون درمان مناسب ، تداوم یافته وحتی بدترمی شود.
چگونه می توان بربیماری افسردگی غلبه کرد؟
همة اشکال افسردگی درصورت تحت تأثیر قراردادن عملکرد باید جدی تلقی گردند .توجه دقیق جهت تعیین منبع افسردگی –تعارض درونی ، عواطف سرکوب شده وتغییرات رفتاری –جهت فهم وتعیین میزان رشد وگسترش افسردگی وشیوه های درمانی ، بسیار مهم والزامی است .
راههای کاهش افسردگی
از رختخواب خارج شوید :یکی از کارهای بسیارمهمی که می توانید انجام دهید ، بیدارشدن درساعت مشخصی از صبح است .داشتن نظم به کارکرد طبیعی بدن شما کمک کرده ودرنتیجه احساسهای بهنجاری خواهید داشت .
نور: نور به بهتر شدن کارکرد بدن کمک می کند .بنابراین به محض بیدارشدن، پرده ها را کناربزنید تا نور بیشتری به درون اتاق بتابد .از آن بهتر، هرچه سریعتر از منزل خارج شده ودرمعرض تابش نور خورشید قرارگیرید .
حرکت : فعال باشید واکسیژن جذب کنید ! به این معنا که بیدار شوید وبه مدت 5الی 10 دقیقه راه بروید .ورزش ملایم به جریان خون کمک کردکه واکسیژن بیشتری را به بدنتان ن- بویژه مغز –می رساند وهشیاری وسرزندگی را درشما تقویت می کند .
صبحانه : صبحانه خود را با پروتئین –تخم مرغ ، کره ، بادام زمینی ، آجیل ، پنیر- شروع کنید .هنگامی که بیدار می شوید ، اندامهای بد ن شما جهت تأمین نیروی لازم ، آماده جذب غذا وبویژه پروتئین هاست .
با کسی صحبت کنید :یکی از سریعترین راهها برای مبارزه با افسردگیها ، ایجاد ارتباط با دیگران است .نباید فکر کنید که به هنگام افسردگی باید از دیگران دوری کرد .بنابراین مسأله را برای خود آسان بگیرید .با کسی که دوستش دارید درمورد موضوعی لذتبخش صحبت کنید .
مصرف قند را محدود کنید : قند درآغاز ، نیروی خوبی به شما می دهد اما بعد از یک ساعت قند خون کاهش می یابد ووقتی که قند خون پایین باشد شما نیز احساس خوبی نخواهید داشت .
ازغذاهای فیبردار استفاده کنید : مواد فیبری باعث می شود که غذا درسیتم گوارشی به اندازه مناسب جذب شده ونیرویی پایدار تر تولید گردد .ازطریق خوردن یک پرتقال یا گریب فروت –نه فقط نوشیدن آب آنها –می تو انید مواد فیبری مورد نیاز را وارد بدنتان کنید .سبزیجات ومیوه های تازه وغلات وحبوبات را نیز مصرف کنید .
علت یا علل افسردگی خود راشناسایی نموده وبا خوش بینی وشناخت افکار منفی ، سعی کنید به جایگزینی افکار مثبت بپردازید .برای این کار جدولی از فعالیتهای روزمره هفتگی تهیه کنید وبرمیزان فعالیتهای اجتماعی خود بیفزایید . هرگاه احساس تنش می کنید ،
ازروشهای خود آرام بخش استفاده کنید .تنفس عمیق وپرداختن به امورتفریحی می تواند کمک کننده باشد .
لبخند بزنید وتظاهر کنید که خوشحال هستید .راست بایستید وقامت خمیده وافسرده وار به خود نگیرید .تحقیقات نشان می دهد که شکل بیان چهره ای ، واقعا نوع احساس شما را تغییرمی دهد ووانمود کردن به تجربه یک حالت عاطفی ، واقعا آن حالت را درشما ایجاد می کند .
درمان افسردگی
خوشبختانه راههای مؤثرفراوانی برای درمان افسردگی وجود دارد .اگر چه همه پزشکان با درمان بیماری افسردگی ، آشنایی دارند، اما روان پزشکان دراین امر تخصص دارند. علاوه بربکار بستن موارد فوق درصورت وجود نقص شیمیایی موجود درافسردگی ، عملی ترین ومهمترین راه درمان ، استفاده از داروهای ضد افسردگی است که انواع مختلف دارد .هربیمار ممکن است به یک یا چند نوع داروی خاص پاسخ مناسبی بدهد .به هرحال اکثریت قریب به اتفاق بیماران به یک مورد درمان دارویی همراه با بهره گیری از خدمات مشاوره وروان درمانی پاسخ خواهند داد .
آیا داروهای ضد افسردگی عوارض دارند ؟
هر دارویی عوارض احتمالی دارد . خشکی دهان ، خواب آلودگی ، سرگیجه یا تهوع ممکن است در روزهای اول درمان با داروهای افسردگی ایجاد شود که معمولا گذراست و بسرعت رفع می شوند . اما اگر بیمار ، درمان را تحت نظر متخصص ادامه دهد عوارضی مثل اثر بر کلیه ، معده و کبد با این داروها دیده نمی شود .
چه مدت باید داروهای ضد افسردگی را ادامه داد ؟
حداقل مدت درمان ، شش ماه پس از بهبودی بیمار است . گاهی اوقات بیمار با اولین علایم بهبودی ، درمان را قطع می کند . در این صورت احتمال عود بیماری زیاد خواهد بود .
چقدر طول می کشد تا دارو بتواند به فرد کمک کند ؟
همة ضد افسردگیها مدت زمانی را جهت تأثیر درمانی لازم دارند . اگر احساس بهبود نمی کنید ، دلسرد نشوید . اثر درمانی بعد از دو تا چهار هفته از شروع برنامه درمان ظاهر می گردد .